Gazeta Podatkowa nr 89 (1339) z dnia 7.11.2016

Podatki lokalne w 2017 r.

Wielu przedsiębiorców w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zobowiązanych jest do regulowania podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych. Stanowi to dla nich znaczne obciążenie finansowe. Stawki podatków lokalnych co roku ulegają zmianie. Jak to będzie wyglądało w 2017 r.?

Stawki w 2017 r.

Górne granice kwotowe podatków i opłat lokalnych co roku ulegają zmianie w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie I półrocza roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego.

Z danych opublikowanych w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 11 lipca 2016 r. (Mon. Pol. poz. 680) wynika, że ceny towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu 2016 r. spadły o 0,9% w stosunku do analogicznego okresu w roku 2015. Wobec tego stawki maksymalne podatków i opłat lokalnych w 2017 r. w niewielkim stopniu spadną w porównaniu do 2016 r. Zostały one ogłoszone w obwieszczeniu Ministra Finansów w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2017 r. (Mon. Pol. z 2016 r. poz. 779). Warto jednak zauważyć, że z uwagi na zasady zaokrąglania tych stawek (w górę do pełnych groszy) wysokość niektórych stawek maksymalnych nie uległa zmianie w porównaniu do obowiązujących w 2016 r.

Uchwalają gminy

W powołanym obwieszczeniu ustalone zostały stawki maksymalne, natomiast poszczególne rady gmin samodzielnie ustalają ich wysokość. Stąd też często pojawiają się różnice w ich wysokościach.

Dodatkowo, w odniesieniu np. do podatku od nieruchomości za grunt, rada gminy może różnicować wysokość stawek dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając w szczególności:

• lokalizację,
   
• rodzaj prowadzonej działalności,
   
• rodzaj zabudowy,
   
• przeznaczenie i sposób wykorzystywania gruntu.

Jeżeli gmina w odpowiednim czasie (czyli do końca br.) nie podejmie stosownych uchwał, wówczas w 2017 r. obowiązywać będą stawki z roku 2016.

O wysokości stawek podatków i opłat lokalnych decyduje każda gmina w odpowiedniej uchwale, z tym że nie mogą one być wyższe od tych ustalonych przez Ministra Finansów.

Podatek od nieruchomości

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są:

• grunty,
   
• budynki lub ich części,
   
• budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku od nieruchomości są:

• właściciele,
   
• użytkownicy wieczyści,
   
• samoistni posiadacze,
   
• w niektórych przypadkach - posiadacze zależni nieruchomości lub ich części stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Podatnicy podatku od nieruchomości są obowiązani składać organowi podatkowemu (wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta), właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, sporządzone na formularzach według wzoru określonego uchwałą rady gminy:

• informacje o nieruchomościach i obiektach budowlanych (osoby fizyczne) w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub od zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania,
   
• deklaracje na podatek od nieruchomości (osoby prawne i jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej) w terminie do dnia 31 stycznia roku podatkowego, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub od zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania.

Natomiast w przypadku, gdy nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność (lub znajduje się w posiadaniu) jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki) nieposiadającej osobowości prawnej, osoba fizyczna składa deklarację na podatek od nieruchomości oraz opłaca podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne. W tym przypadku nie jest doręczana osobie fizycznej decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego.

Powstanie obowiązku podatkowego w 2017 r.

Obowiązek podatkowy powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło nabycie tytułu prawnego do przedmiotu opodatkowania lub wejście w jego posiadanie.

W przypadku gdy okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Zatem od 1 stycznia 2017 r. podatek od nieruchomości trzeba będzie opłacać w odniesieniu do budynków i budowli, których budowa zostanie zakończona w 2016 r. bądź w tym roku rozpocznie się ich użytkowanie. Tak stanowi art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Niestety, wykładnia tego przepisu budzi niejasności. Chodzi tu w szczególności o przypadek rozpoczęcia użytkowania przed faktycznym zakończeniem budowy. Opinie w tej sprawie zajmują poszczególne sądy. Dominuje pogląd, że zakończenie budowy następuje w zasadzie, gdy zostanie złożone zawiadomienie o tym fakcie, ale przyjmuje się również, że wystarczy, iż będą spełnione warunki upoważniające do złożenia tego zawiadomienia, nawet gdyby inwestor takiego zawiadomienia nie dokonał. Zatem rozpoczęcie użytkowania budynku jeszcze ostatecznie niewykończonego powoduje konieczność zapłacenia podatku od początku następnego roku i to ustalanego od całego budynku, co oznacza, że obowiązek ten dotyczy również tej części budynku, która nie została wykończona czy przekazana do użytkowania. Nie zmienia tego fakt, że podmiot dokonuje etapami wykończenia poszczególnych kondygnacji budynku (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 4 grudnia 2014 r., sygn. akt I SA/Gl 608/14).

Podatek transportowy

Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku od środków transportowych są:

• osoby fizyczne i osoby prawne będące właścicielami środków transportowych,
   
• jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, na które środek transportowy został zarejestrowany,
   
• posiadacze środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od środków transportowych są:

• samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton,
   
• samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton,
   
• ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton,
   
• ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton,
   
• przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
   
• przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
   
• autobusy.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 716 ze zm.)