O opodatkowaniu budynku decyduje również jego funkcja

Aby uznać dany budynek za budynek mieszkalny, na potrzeby ustalenia właściwej stawki podatku od nieruchomości, należy ustalić, czy zaspokaja on podstawowe potrzeby mieszkaniowe właściciela i osób mu bliskich.

STAN FAKTYCZNY:

Osoby fizyczne złożyły do urzędu gminy informacje w sprawie podatku od nieruchomości. Jako podstawę opodatkowania wskazano tzw. grunty pozostałe oraz powierzchnię budynków mieszkalnych. Organ podatkowy ustalił kwotę tego podatku poprzez przyjęcie stawki przewidzianej dla budynków letniskowych a nie dla budynków mieszkalnych, z czym nie zgodzili się podatnicy. Zastosowano bowiem stawkę podatku przewidzianą dla budynków innych niż mieszkalne, która jest 10-krotnie wyższa niż stawka podatku dla budynków mieszkalnych.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze, do którego podatnicy zaskarżyli decyzję organu podatkowego utrzymało ją w mocy. SKO zwróciło uwagę, iż na działce, której podatnicy są właścicielami posadowiono budynek, sklasyfikowany wg Klasyfikacji Środków Trwałych jako budynek mieszkalny, wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych jako budynek mieszkalny jednorodzinny, zaś główną funkcję w ewidencji określono jako dom letniskowy. Organ odwoławczy zwrócił uwagę, iż dane zawarte w ewidencji gruntów mają przy wymiarze podatku charakter wiążący, mają bowiem walor dokumentu urzędowego, a organy podatkowe nie są uprawnione do dokonywania własnych ustaleń w tym zakresie.

Podatnicy zaskarżyli powyższą decyzję w całości do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

SĄD ORZEKŁ:

Istotą sporu było rozstrzygnięcie, co powinno stanowić podstawę określenia rodzaju budynku podatników (mieszkalny czy pozostały). Od tego bowiem zależy przyporządkowanie właściwej stawki podatku od nieruchomości. Organy podatkowe uznały, że wyłączną podstawę dla dokonania tej kwalifikacji stanowi ewidencja gruntów i budynków i w oparciu o nią uznały, iż jest to budynek letniskowy. Skarżący wywodzili natomiast, że decydujące znaczenie ma sposób użytkowania przez nich budynku.

WSA, co do zasady, podzielił stanowisko organów podatkowych, iż podatek od nieruchomości ustalany jest w oparciu o dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków. Uznał jednak, iż dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków nie są wystarczające dla ustalenia charakteru budynku będącego przedmiotem opodatkowania. Stwierdził bowiem, że istotne jest tu faktyczne spełnianie przez budynek określonych funkcji. Jeśli dany obiekt jest wykorzystywany na potrzeby mieszkaniowe, to powinien być zakwalifikowany i uznany dla potrzeb opodatkowania podatkiem od nieruchomości za budynek mieszkalny. Okoliczność, że budynek został zakwalifikowany w ewidencji jako letniskowy na gruncie przepisów prawa budowlanego nie przesądza, że nie może on być budynkiem mieszkalnym na gruncie ustawy podatkowej. Budynek letniskowy będzie mieścił się w pojęciu budynku mieszkalnego tylko wówczas, gdy będzie użytkowany faktycznie przez właściciela (jego bliskich), służąc tym samym zaspokajaniu podstawowych potrzeb mieszkalnych (nie rekreacyjnych, wypoczynkowych, bądź w celu lokaty kapitału). Prawidłowe zakwalifikowanie spornego budynku wymagało zbadania nie tylko dokumentacji budowlanej obiektu, danych wynikających z ewidencji gruntów i budynków, ale również okoliczności związanych z jego faktycznym użytkowaniem. Organy powinny ustalić, czy skarżący nie korzystają z budynku w sposób okazjonalny, jakie ponoszą opłaty itp. Tym samym przy ponownym rozpoznaniu sprawy zobowiązał organ do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego co do funkcji spornego budynku, jednocześnie uchylił wcześniejsze decyzje.

(wyrok WSA w Gdańsku z dnia 11 lutego 2020 r., sygn. akt I SA/Gd 1432/19 - orzeczenie nieprawomocne)

Komentarz redakcji

Kwalifikacja budynków do określonej kategorii w celu ustalenia właściwej stawki opodatkowania wywołuje wiele kontrowersji zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie. Choć organy podatkowe najchętniej opierają się na zapisach wynikających z ewidencji gruntów i budynków, wskazując, iż nie mają podstaw do ich weryfikacji, to sądy administracyjne zwracają uwagę, iż dane z ewidencji gruntów i budynków mogą być niewystarczające do ustalenia charakteru danego budynku. Rzeczywiście w kwestii opodatkowania budynków ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie odsyła wprost do ewidencji gruntów i budynków. Należy więc uznać omówiony wyrok, nakazujący branie pod uwagę funkcji, jaką spełnia budynek przy ustalaniu właściwej stawki, za idący w dobrym kierunku.