Gazeta Podatkowa nr 2 (1043) z dnia 7.01.2014

W 2014 r. trzeba zapłacić podatek za nieruchomości z 2013 r.

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają nieruchomości lub obiekty budowlane takie jak: grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Z początkiem 2014 r. zaktualizuje się obowiązek podatkowy w odniesieniu do nieruchomości, które wybudowano bądź oddano do użytku w roku ubiegłym.

Powstanie obowiązku podatkowego

Zasadniczo obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Jednakże w sytuacji, gdy okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli bądź budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Oznacza to, że w 2014 r. trzeba zapłacić podatek za nieruchomości, których budowa została zakończona w 2013 r. oraz za te, których użytkowanie (bądź ich części) rozpoczęto w 2013 r.

Opodatkowanie niewykończonego budynku

Kwestia dotycząca opodatkowania niewykończonych budynków cały czas budzi wiele wątpliwości. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie precyzuje tego zagadnienia. Brak jest jednoznacznych regulacji czy w takim przypadku podatek należy opłacać za całość, czy tylko za część wykorzystywanej nieruchomości. W orzecznictwie sądowym pojawiają się rozbieżne stanowiska. Jedne sądy stoją na stanowisku, że opodatkowana powinna być wyłącznie ta część budynku, która faktycznie jest użytkowana. Jednak są też orzeczenia, z których wynika, że opodatkowany powinien być cały budynek. Przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 15 maja 2012 r., sygn. akt I SA/Łd 449/12, uznał, że: "(…) okoliczność faktyczna (rozpoczęcie użytkowania) budynku powoduje powstanie obowiązku podatkowego co do całości budynku, a nie tylko jego części, która została już wykończona. Dotyczy to także budowli oraz części budynku, które mogą być przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości (…). Reasumując, jeśli budynek nie jest podzielony na lokale stanowiące przedmiot odrębnej własności (…) to rozpoczęcie użytkowania części tego budynku mimo niezakończonej budowy będzie rodziło powstanie obowiązku podatkowego co do całości budynku. Taka sama sytuacja zachodzi wówczas, gdy właściciel przystępuje do rozpoczęcia użytkowania części lokalu stanowiącego odrębną własność, mimo niezakończenia budowy. (…)".

Swoje stanowisko w tej sprawie zaprezentował także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 sierpnia 2012 r., sygn. akt II FSK 2444/10. Uznał on, że w sytuacji kiedy przed faktycznym zakończeniem budowy budynku rozpoczęto użytkowanie jego części (np. piętra), obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości powstaje wyłącznie w odniesieniu do tej części użytkowanego budynku, a nie do całości. Co istotne, gdy nieruchomość ta związana jest z prowadzeniem działalności gospodarczej, podatek za tę część należy opłacać z zastosowaniem stawki najwyższej.

Regulowanie podatku

W odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność osób fizycznych podatek od nieruchomości ustalany jest w drodze decyzji przez organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Płatny jest on w czterech ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach do: 15 marca, 15 maja, 15 września, 15 listopada danego roku. Natomiast osoby prawne zobowiązane są do dnia 31 stycznia złożyć organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy. Następnie bez wezwania zobowiązane są one dokonywać wpłat rat podatku na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15. każdego miesiąca. W styczniu termin ten upływa z końcem miesiąca.

W przypadku kiedy nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu osób fizycznych oraz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub spółek nieposiadających osobowości prawnej, z wyjątkiem osób tworzących wspólnotę mieszkaniową, osoby fizyczne składają deklarację na podatek od nieruchomości oraz opłacają podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 ze zm.)